Author: Udaya Pokhrel

हरेक कलाले मानव मनलाई आकर्षित गरीरहेकै हुन्छ। त्यसै माथि मूर्र्तीकलाको त झन् कुरै नगरौँ । कलम र बिभिन्न रंगले कापीका पानामा चित्र कोरेको त सबैले देखेकै छौै तर बगरका ढुुङ्गामा पनि त्यस्तै चित्र कोर्न मिल्छ भन्दा अचम्म लाग्न सक्छ । हो त्यस्तै अचम्ममा थिए आइतबार न्यु मध्यरात मूर्र्तिकला स्टुडियो गोन्द्राङमा पुगेका कक्षा ७ मा पढ्ने विजय सामुदायिक शिक्षा सदनका विद्यार्थीहरु । कक्षा कोठामा सैद्दान्तिक रुपमा पाठ्य पुस्तक बाट ज्ञान लिएका विद्यार्थीहरु प्रत्यक्ष रुपमा अवलोकन गर्न पाएकोमा निकै खुसी देखिन्थे । सुनेको, पढेको कुराहरुमा भँदा देखेको हेरेको अनि आफै सहभागी भएर गरेको कुराहरु बाट धेरै ज्ञान लिन सकिने भएकाले उनीहरुलाई त्यहाँ लगिएको थियो । ढुङ्गामा कुदिएका अनेक देवीदेवताका आकृति अनि लखेट्न पो आउने हुन् कि जस्ता देखिने बाघ र गैडाका मूर्ति देखेर छक्क परेका विद्यार्थीहरु मूर्तिकार सुर्य मध्यरातसंग अनेक जिज्ञासा पनि तेर्साइरहेका थिए। कापीको पानामा त हामीले पेन्सिलले कोरेर बिग्रिएको ठाँउमा इलेजरले मेटाएर चित्र बनाउछौँ । ढुङ्गा त यस्तो साह्रो हुन्छ बिग्रियो भने मेटाउन पनि मिल्दैन अनि यस्तो ढुङ्गामा यस्तो राम्रो राम्रो चित्र कसरी बनाउनुहुन्छ भन्ने विद्यार्थीको जिज्ञासामा सुर्य मध्यरात भन्छन् – चित्र मैले बनाएको होइन, चित्र त पहिले देखि नै ढुङ्गामा थियो,मैले त त्यहाँ भएका अनावश्यक कुरा मात्रै फालेको हुँ । उनको यस्तो जवाफले विद्यार्थीहरुमा मूर्तिकलाका बारेमा जान्ने र बुझ्ने उत्सुकता झन् बढेको जस्तो देखिन्थ्यो । मूर्तिकलाको विकासक्रम वर्तमान अवस्था तथा मूर्ति बनाउन आवश्यक पर्ने सामागीको बारेमा बुझाइसके पछि प्रत्यक्ष रुपमा विद्यार्थीलाई नै छिनो, हम्मर लगायतका सामाग्री दिएर ढुङ्गामा खोप्न पनि सिकाइएको थियो । विद्यार्थीहरु मूर्ति हेरेर घण्टौ सम्म टोलाइरहेका थिए । सबै विद्यार्थीहरुको मनमा एउटै प्रश्न थियो यस्तो कसरी बन्छ ? विषयवस्तुको प्रकृति अनुसार विद्यार्थीलाई अवलोकन भ्रमणका लागि बिभिन्न ठाँउमा लगिदै आइएको छ । पछिल्लो समय विद्यालय आइ.एस.ए प्रोजेक्टमा सहभागी भएकाले पनि विद्यार्र्थीहरु विभिन्न प्रोजेक्ट अन्र्तगत फिल्ड भिजिट गरी रहेका छन् । यस अघि प्रशिक्षक नै राखि विद्यार्थीलाई च्याउ खेती गर्ने विषयमा प्रशिक्षण दिइएको थियो । विद्यालयमै पराल काट्ने, झाँट्ने जस्ता बिभिन्न काम विद्यार्र्थी द्वारा गराएर विद्यार्थीलाई व्यवहारिक ज्ञान दिइएको थियो ।

बाबुराम पोख्र्रेल
सिनर्जी एफएमले आयोजना गरेको “प्रोफेसनल एजुकेसन पब्लिक स्पिकिङ च्याम्पियन–२०१९” मा विजय सामुदायिक शिक्षा सदनका ५ जना विद्यार्थी दोस्रो चरणमा प्रवेश गरेका छन् । २०१९ का लागि सिनर्जी एफएमले आयोजना गरेको “प्रोफेसनल एजुकेसन पब्लिक स्पिकिङ च्याम्पियन–२०१९” को गैंडाकोटको अडिसन विजय सामुदायिक शिक्षा सदनबाट सुरु गरेको हो ।
एफ एफले माघ २२ गते विजय सामुदायिक शिक्षा सदन गैंडाकोटको सभाहल बाट शुरु गरेको अडिसनमा विजय सामुदायिक शिक्षा सदन, साइनिङ्ग इङलिस बोर्डिङ स्कुल, कालिका माध्यमिक विद्यालय लगायतका विद्यालयका १२ जना विद्यार्थीले सहभागीता जनाएका थिए । जहाँ बाट बाट बिजय सामुदायिक शिक्षा सदनका ५ जना विद्यार्थी दोस्रो चरणको लागि छनोट भएको निर्णायक प्रवेश किरण अधिकारीले जानकारी दिए ।

छनोट हुने विद्यार्थीहरुमा विज्ञान पौडेल , एस्वर्या गिरि, प्रदिप्ती कंडेल, साहारा सापकोटा, स्नेहा विक दोस्रो चरणको लागि छनोट भएका हुन् ।
विभिन्न विद्यालय र कलेजमा नै पुगेर एफएमले विद्यार्थीहरु भित्र लुकेको वाक कलालाई उजागर गर्ने उद्देश्यले पब्लिक स्पिकिङ्ग च्याम्पियनको अडिसन गर्दै छ । यस अघि सिनर्जी एफएम ले पुर्वी चितवनमा गरेको छनोट चरण बाट १५ जना विद्यार्थी दोस्रो चरणका लागि छनिएका छन् । सिनर्जी एफएमले शुरु गरेको वक्तित्वकला प्रतियोगिता अर्थात “प्रोफेसनल एजुकेसन पब्लिक स्पिकिङ च्याम्पियन–२०१९” को अडिसन चितवन र नवलपुरका ९० वटा विद्यालय र कलेजमा नै पुगेर गर्ने एफ एम ले जनाएको छ । विभिन्न चरणमा गरेर तिन महिना सम्म चलने प्रतियोगीमा ४०० विद्यार्थीहरूको सहभागिता जनाउने छन् । अडिसन चरणबाट ६० जना विद्यार्थी लाई दोश्रो चरणमा प्रवेश गराउने एफएमका स्टेशन म्यानेजर पौडेलले जानकारी दिए । उनका आनुसार तेश्रो चरणमा ३० र अन्तिम चरणमा १० जना विद्यार्थीहरूले प्रतियोगितामा प्रतिस्पर्धा गर्ने छन् । प्रतियोगितामा अन्तिम प्रतिस्पर्धाबाट प्रथम हुनेले नगद एकलाख, द्वितीय हुनेले नगद ५० हजार र तृतीय हुनेले नगद २५ हजारको साथमा आकर्षक ट्रफी, मेडल र प्रमाणपत्र प्राप्त गर्नेछन् ।

दक्षिण अफ्रिकाका पहिलो अश्वेत राष्ट्रपति नेल्सन मण्डेलाको निधन भएको छ । दक्षिण अफ्रिकाको सबैभन्दा प्रभावशाली राजनीतिज्ञ मण्डेलाको ९५ वर्षको उमेरमा निधन भएको हो । सेप्टम्बरमा अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएपछि उहाँको घरमै उपचार हुँदै आएको थियो ।

nelson mandelaदक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपति ज्याकब जूमाले राष्ट्रिय टेलिभिजनमा एक वयानमा भन्नु भएको छ–हाम्रो देशले आफ्नो सबैभन्दा महान सपुत गुमाएको छ ।’ उहाँले भन्नुभयो–‘नेल्सन मण्डेलाले हामीलाई एकजुट बनाउनुभयो । अब हामी सबै मिलेर उहाँको विदाई गछौं । तबसम्म हाम्रो राष्ट्रिय झण्डा झुक्नेछ ।’ मण्डेलाको निधनप्रति विश्वभरका नेताहरुले पनि शोक व्यक्त गरेका छन् ।

मण्डेलाले रंगभेदविरुद्धको आन्दोलनको नेतृत्व गर्नु भएको थियो, जसका लागि उहाँलाई २७ वर्षसम्म जेल सजाय भएको थियो । १९५६ मा मण्डेलामाथि देशद्रोहको आरोप लागेको थियो भने १९६४ मा आजीवन कारावास सजाय भएको थियो । मण्डेला जेल गएपछि विश्वभरमा रंगभेदविरुद्धका आन्दोलनको एक प्रतिक बन्नुभयो । मण्डेला १९९० मा जेलबाट छुट्नुभयो भने सन् १९९३ मा नोबेल शान्ति पुरस्कारबाट सम्मानित गरिएको थियो । उहाँ १९९४ मा देशको पहिलो अश्वेत राष्ट्रपति बन्नुभयो । ५ वर्ष राष्ट्रपति बनेपछि पद छाड्नु भयो र २००४ मा सार्वजनिक जीवनबाट अबकास दिनु भएको थियो ।

यस्तो रह्यो मण्डेलाको राजनीतिक जीवन
· दक्षिण अफ्रिकाको रंगभेदी शासन अन्त्यका लागि नेतृत्वदायी भूमिका खेलेका मण्डला २७ वर्ष लामो जेल जीवनपछि देशकै पहिलो अश्वेत राष्ट्रपति बन्नुभएको थियो ।
· जसले उहाँलाई जेलमा बन्द गरेर राखे, यातना दिए, उनीहरुप्रति उहाँले कुनै कठोरता देखाउनु भएन । उहाँ सँधै हसिलो मुद्रामा देखिनुहुन्थ्यो र उहाँको व्यक्तित्च्व र जीवन कथाले पूरा विश्वलाई रिझाएको थियो । बोलीमा कसैप्रति पनि छुद्रता नभएका मण्डेला शालीन र शान्त स्वाभावका नेता हुनुहुन्थ्यो । उहाँले लोकतान्त्रिक अफि्रकाको प्रथम राष्ट्रपतिका साथै शान्ति प्रक्रियालाई टुंगोमा पुर्‍याउनसमेत महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नुभयो ।
· सन् १९५५ मा मण्डलाले पार्टीको ‘फि्रडम चार्टर’ लेख्नुभयो, जसमा भनिएको थियो-’ दक्षिण अफि्रका ती सबैको हो, जो यहाँ बसोबास गर्छन्- अश्वेत अथवा श्वेत- सरकार शासन गर्ने अधिकार अवसम्म दावा गर्न सक्दैन, जवसम्म उस यी सबै नागरिकको इच्छामा आधारित हुँदैन ।’
· मण्डेला १९४३ मा अफि्रकी नेशनल कांग्रेससँग आवद्ध हुनुभयो । पहिला समान्य कार्यकर्ता रहेका उहाँ युवा शाखाको संस्थापक हुँदै अध्यक्ष बन्नुभयो । वर्षौसम्म जेल जीवन विताएपछि उहाँ अफि्रकी नेशनल कांग्रेसको अध्यक्ष पनि बन्नुभयो ।
· चार वर्षपछि मण्डेलासहित १ सय ५५ जनामाथि देशद्रोहको आरोप लग्यो । चार वर्षसम्म चलेको सुनुवाईपछि मण्डेलामाथिको आरोप खारेज भयो । १९६० मा अफ्रिन नेशनल कांग्रेसमाथि प्रतिवन्ध लागेपछि मण्डेला भूमिगत हुनुभयो । रंगभेदी सरकारसँग तनाव त्यसबेला झन बढ्यो, जब १९६० मा ६९ काला मानिस पुलिसको गोलीको शिकार बने । यो शार्पविल हत्याण्डले चर्चित छ । यो घटनाले शान्तिपूर्ण संघर्षमा पूर्णविराम लाग्यो भने मण्डेलाले देशलाई आर्थिक धरासायी बनाउने घोषणा गर्नुभयो । रंगभेदी सरकारले उहाँलाई गिरफ्तार गरेर हिंस्रक तरिकाले कूको प्रयास गरेको आरोप लगयो ।
· रिभोनियनको अदालतको कठघरामा उभिएर मण्डेलाले प्रजातन्त्र, स्वतन्त्रता र समानताको पक्षमा आफ्नो दृढ विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले भन्नुहुन्थ्यो-मेरो कल्पना एक यस्तो लोकतान्त्रिब र स्वतन्त्र समाजको छ, जहाँ सबै मानिस मिलेर बस्न र समान अवसर पाउने सक्छन ।’ उहाँले भन्नुभयो-यो त्यो सोच हो, जसलाई पाउन म जिउन चान्हन्छु । तर, आवश्यक पर्छ भने त्यसका लागि मर्न पनि तयार छु ।’ उहाँलाई १९९६ मा जन्मकैदको सजाय सुनाइयो ।
· रोबेन आइल्याण्डमा मण्डेलालाई १८ वर्ष थुनेपछि १९८२ मा पोल्समूर जेलमा स्थानान्तरण गरियो । जतिबेला मण्डेला र उहाँका साथीहरु जेलमा थुनिएका थिए, दक्षिण अपि|mकाको काला बाहुल्य शहरमा युवाहरु श्वेत अल्पमत सत्ताविरुद्ध जुटेका थिए । सयौं मारिए, हजारौं घाइते भए, स्कुलका विद्यार्थीहरु यो आन्दोलनमा किचिए । मण्डेलाका वकिल साथी ओलिभरदे १९८० मा उहाँको रिहाईका लागि अन्तराष्ट्रिय अभियान सुरु गर्नुभयो । विश्व समुदायले रंगभेदी दक्षिण अपि|mकी सरकारमाथि १९६७ मा लगाएको प्रतिवन्ध कडा पारे ।
· दबावको असरका रुपमा १९९० मा राष्ट्रपति एफ डब्ल्यू डी क्लार्कले अफ्रिकन नेशनल कांग्रेसमाथिको प्रतिवन्ध हटाउनुभयो भने मण्डेला रिहा हुनुभयो ।

· ५ वर्ष राष्ट्रपति बनेपछि उहाँले १९९९ मा पद छोड्नुभयो र दक्षिण अफि्रकाको प्रभावशाली राजनीतिज्ञ बन्नुभयो । उहाँले एचआईभी र एड्सविरुद्ध अभियान चलाउनुभयो । सन् २०१० मा अपि|mकालाई विश्वकप फुटबलको आयोजकको जिम्मेवारी दिलाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नुभयो । उहाँ कंगो, बुरुन्डीसहितका अफि्रकी देशमा शान्ति स्थापना गर्ने प्रक्रियामा समेत सामेल हुनुभयो ।
· २००१ मा प्रोस्टेट क्यान्सर भएपछि २००४ मा सार्जवनिक जीवनबाट सन्यास लिनु भएका मण्डेला निकै कम सार्वजनिक हुनुभयो । कार्यक्रमको निम्तो पठाउनेहरुलाई उहाँले भन्नुहुन्थ्यो-’तपाईहरु मलाई फोन नर्गनुस्, म तपाईलाई फोन गर्छु ।’

· १९९३ मा मण्डेलासँगै क्लार्कलाई नोबेल शान्ति पुरस्कारबाट सम्मानित गरियो । ५ महिनापछि दक्षिण अफ्रिकामा भएको इतिहासको पहिलो लोकतान्त्रिक चुनावमा सबैले मतदान गर्ने मौका पाए ।
· नेल्सन मण्डेला राष्ट्रपति निर्वाचित हुनुभयो । राष्ट्रपति हुँदा गरिबका लागि घरको व्यवस्था गर्नु उहाँको कार्यकालको सबैभन्दा ठूलो चुनौती बन्यो । उहाँले आफ्नो सहयोगी थाबो अंबेकीलाई सरकारको प्रशासनिक जिम्मेवारी दिएर आफ्नो ध्यान दक्षिण अफ्रिकाको नयाँ छवि विश्वसामु पेश गर्न जुट्नुभयो । उहाँले देशका बहुराष्ट्रिय कम्पनीलाई देशमै रहन र लगानी गर्न सहमत गराउनुभयो ।
· राष्ट्रपति पद छाडेपछि पनि उहाँले विश्वको भ्रमण गरिरहनुभयो र विभिन्न कार्यक्रममा सहभागी हुन छाड्नु भएन ।
· आधाकारिक रुपमा २००४ मा सार्वजनिक जीवनबाट अबकास लिएपछि भने उहाँ आफैंले स्थापना गरेको मण्डेला फाउन्डेसनको काममा जुट्नुभयो । आफ्नो ८९ औं जन्मदिनको अबसर पारेर उहाँले ठूला र जटिल समस्या समाधान र सुझाव दिन विश्वभरका प्रमुख नेताहरु रहने गरी एल्डर्स नामको संस्था समेत स्थापना गर्नुभएको थियो ।
· जेलबाट छुटेपछि मण्डेला निजी रुपमा मण्डेला भारतमा आउनुभएको थियो । । उहाँले भारतमा गान्धीसँग सम्बन्धित स्मारकहरुको भ्रमण गर्नुभएको थियो । भारतीय विश्लेषकहरुका अनुसार मण्डेला गान्धीबाट प्रभावित हुनुहुन्थ्यो । भारतीयहरुले मण्डेलालाई ‘दक्षिण अफि्रकाका माहात्मा गान्धी’ भनेका छन् ।
· नेल्सनको निधनपछि दक्षिण अफि्रकाका वर्तमान राष्ट्रपति जैकव जुमाले भन्नुभयो छ- ‘ दक्षिण अफि्रकाका साथीहरु, हामीले आफ्ना पितालाई गुमाएका छौं । नेल्सन मण्डेलाले हामीलाई एकजुट गर्नुभयो, अब हामी सबैले एकै साथमा रहेर उहाँको विदाइ गर्नेछौं ।’
(बीबीसीको रिर्पोटमा आधारित )
– See more at: http://www.onlinekhabar.com/2013/12/142365/#sthash.HZRnesMm.dpuf

Sports week 2069

Sports programme of Primary Block

Group C (class 2,3,4)

1. Spoon and Marble ( B/G)
2. Mathematical Race (B/G)
3. Musical Chair (B/G)
4. Pot-Breaking ( B/G)
5. Leg tie race ( B/G)
6. House Wise kabaddi
7. Statue Dance
8. Brick Race
9. House wise relay

10. Needle thread

11. Balance race

12. Balloon Blast

13. House wise football

Group DClass ( KG, 1)

1. Chocolate race
2. Hot potato
3. up and down
4. Bread and jam
5. 50 m. race
6. Statue dance

Group E ( Nursery )

1. Chocolate race
2. Hot potato
3. up and down
4. Bread and jam